Dit jaar gaat Serious Request over mensenhandel. Iedereen heeft wel een beeld bij mensenhandel. Vaak denkt men bijvoorbeeld aan “loverboys” die jongens en meisjes seksueel uitbuiten. Maar wist je ook dat die “loverboys” slechts een spil zijn in een groot crimineel netwerk van uitbuiting en dat zo’n netwerk gerust 1000 euro per dag verdient per slachtoffer? Reden genoeg dus om deze vorm van criminaliteit aan te pakken.

Iedereen kan slachtoffer worden

Mensenhandel is het uitbuiten van iemand onder dwang voor economisch gewin: het slachtoffer wordt tot iets gedwongen en de dader verdient eraan. Het kan gaan om seksuele uitbuiting, arbeidsuitbuiting, criminele uitbuiting, maar ook om bijvoorbeeld gedwongen orgaandonatie. Belangrijk om te weten is dat iedereen slachtoffer kan worden. Alleen al in Nederland zijn er jaarlijks naar schatting tussen de 5000 en 7500 slachtoffers en zijn ongeveer 1300 minderjarigen slachtoffer van seksuele uitbuiting. Mensenhandel bij minderjarigen valt onder de wettelijke definitie van kindermishandeling en daarom moeten professionals bij een vermoeden van mensenhandel bij minderjarigen de meldcode huiselijk geweld en kindermishandeling volgen.

Op zoek naar kwestbaarheden

Hoewel iedereen slachtoffer kan worden van mensenhandel, zijn daders op zoek naar kwetsbaarheden. Daders gebruiken die kwetsbaarheden om het slachtoffer te dwingen of te bedreigen. Een aantal van die kwetsbaarheden gaat over het gezin waarin je opgroeit of ervaringen tijdens de kindertijd. Zo kan iemand heftige gebeurtenissen hebben meegemaakt die leiden tot een trauma, zoals seksueel misbruik. Of je groeit op in een gezin met veel problemen, zoals schulden, zware ruzies, geweld tussen ouders of verslaving van een ouder. Een andere kwetsbaarheid is heftig pubergedrag dat zich uit in ruzies met de ouders. Op basis van die kwetsbaarheden zijn risicoprofielen samengesteld. Dat zijn dus profielen van mensen die een verhoogd risico hebben om slachtoffer te worden van mensenhandel.

Aandacht voor trauma

Maar wat betekenen die risicoprofielen in de praktijk? Voor hulpverleners is het belangrijk om die te kennen, zodat ze slachtoffers beter kunnen herkennen en kunnen helpen. Denk bijvoorbeeld aan een meisje dat vroeger seksueel misbruikt is. Stel dat zij later door een mensenhandelaar wordt gedwongen tot seksuele handelingen tegen betalingen in hotelkamers of kelderboxen, dan heeft dit meisje al trauma’s van het seksueel misbruik en loopt ze nieuwe trauma’s op door het zijn van slachtoffer van seksuele uitbuiting. Om te voorkomen dat ze nogmaals slachtoffer wordt, is het heel belangrijk dat binnen de hulpverlening aandacht is voor beide trauma’s*.

Bel met CoMensha

Denk ook aan een puber die heftige ruzies heeft met haar ouders en een fout vriendje heeft. Vallen die ruzies onder pubergedrag of is dat foute vriendje een “loverboy” die inspeelt op die ruzies en het meisje probeert los te weken van de familie? Als familie of vriend(in) is het belangrijkste dat je iets doet met je onderbuikgevoel: als je denkt aan mensenhandel, kun je altijd bellen metCoMensha, het expertise- en coördinatiecentrum mensenhandel om je zorgen te bespreken.

De belangrijkste boodschap is: mensenhandel komt veel voor, ook in Nederland. Donaties aan Serious Request worden onder andere gebruikt om docenten en hulpverleners beter te trainen in het herkennen van mensenhandel. Als jij vermoedt dat iemand slachtoffer is, kun je altijd bellen met CoMensha. Met elkaar kunnen we een verschil maken. Dus: open je ogen!

* Onderzoek: Stacey Hemmings, Sharon Jakobowitz, Melanie Abas, Debra Bick, Louise M. Howard, Nicky Stanley, Cathy Zimmerman & Sian Oram (2016). Responding to the health needs of survivors of human trafficking: a systematic review.